ریشه ایرانی ظُلَمات

در اصل زور-مات (بسیار تاریک) بوده است که علی القاعده تبدیل زول-مات شده است. زول در کُردی به همان معنی بزرگ و نیرومند است. به نظر می رسد ظلمت معرب این واژه باشد. توضیح قاموس قرآن در تبیان در سمت و سوی تأیید این نظر است و ظلمت به معنی تاری‍کی محض و بزرگ در اساس عربی نیست و ربطی با کلمه ظلم عربی ندارد:

ظلمة

تاريكى. جمع آن ظلمات است [بقره:19]. راغب گفته از جهل و شرك و فسق به ظلم تعبير آوردند چنان كه از علم و توحيد و عدل به نور تعبير آوردند. [بقره:257]. ظلمات در آيه تيرگىهاى كفر و نور روشنى ايمان است نظير [ابراهيم:1].