فرهنگ و انديشه

شنبه، اردیبهشت ۰۸، ۱۴۰۳

وجه تسمیهٔ نام کوه سردسیری سامبوران مرند

گفته میشود قله کوه سامبوران در بین اهالی به سانبیران معروف است ولی در نقشه های زمین شناسی به نام سردابه نامیده می شود؛ چرا که همیشه سوز سردی در قله کوه صورت را نوازش می کند (سرداوا= سردهاوا= سردابه).

بر این اساس نام این کوه در اصل سَم (زَم)-بی-ران بوده است. یعنی محل سرد سیر باشنده.

معنی نام اروپا

نامهای کوه قفقاز (کوه سرزمین ارابه) و کپ کوف (کوه سرزمین ارابه) و نام لاتینی کهن اروپای شرقی یعنی روتنیا (سرزمین ارابه) نشان میدهند که نام یونانی ایو-روپا (اروپا) به معنی سرزمین ارابه های خوب، مترادف ایو-کارونا (اوکراین) بوده و در اصل به شمال دریای سیاه، مسکن اولیهٔ هندواروپائیان اطلاق می شده است. نامهای تاور و کریم و پنتی کپهٔ شبه جزیرهٔ کریمه هم در این رابطه اند:

The meaning of the name Europe

I believe I have found seven ancient names in the Greek and Iranian ancient sources which show that north of the Black Sea has been the original home of the Indo-Europeans and this country has been called by seven names which have a common meaning: Europe (the land of the fine chariots), Arpoa (chariot land), Kapia (chariot land), Khonirath (land of shining chariots), Ruthenia (chariots land), Eu-karrona (Ukraine, the place of good chariots), Kerch (cart) and Panti kapa (wagons way)

Europe means "the land of fine carriages"

The seven historical and etymological evidences about the name of Europe which prove that Eu-ropa has meant the land of the fine chariots:

1-Mythical Scythian royal name Arpo-xiais (Takhmo-ropa/Tahmo-ratha) which means in Avestan the king/hero of the chariots land. 2, 3- The names of the Caucasus Mountains in old Persian means the mountain of the land of chariots. The meaning of the Pahlavi names to Caucasus (Kap gas) and Kap Koph:

These names mean the land of the chariot (Kap-gas) and the mountain in the land of the chariot. In ancient times the northern Black Sea was a place for the manufacture of chariots, and the names of Europe (Eu-rope) and Khoni-rath (Khvani-rath, the original home of the Parthians) also meant in this respect the place of good chariots.

4- According to the Pahlavi books, Khonirath (Khvani-rath) was the original home of the Indo-Europeans and migration took place from there to other countries:

कापा f. kApA chariot (Kupe in Russian)

eu: good

ροπη: torque (chariot)

арба: chariot

xais: king

According to Arthur Christensen Avestas Takhmoropa is Scythian´s

Arpoksais (wagon king, Gelon, Ruthen) that Herodotus tells us that his two people has been Traspies (horse keepers or forest dwellers, Russians) and Katyars (sword people, Magyars/Hungarian):

ग्लौ f. glau (gola) globe, round, from PIE *kw(e)-kwl-o- "wheel, circle," suffixed, reduplicated form of root *kwel- 5- Ruthen: rotary (wheel):

Ruthenian and Ruthene are exonyms of Latin origin, formerly used in Eastern and Central Europe as common ethnonyms for East Slavs: rotary (adj.)

1731, from Medieval Latin rotarius "pertaining to wheels," from Latin rota "a wheel, a potter's wheel; wheel for torture," from PIE root *ret- "to run, to turn, to roll" (source also of Sanskrit rathah "car, chariot;" Avestan ratho; Lithuanian ratas "wheel," ritu "I roll;" Old Irish roth, Welsh rhod "carriage wheel"). The root also forms the common West Germanic word for "wheel" (originally "spoked wheel"): Old High German rad, German Rad, Dutch rad, Old Frisian reth, Old Saxon rath.

6- The meaning of Panti kapa, Kerch (*kers- "to run."), Crim and Taur:

The old and current names of this city, which is located next to gorge on the Crimean Peninsula, can mean fish passage and throat, but the common meaning of Kapa and Kerch, which means cart, shows their meanings as the land of the chariot road and the land of the chariot:

The names of the Crimean peninsula (Panti kapa, Carim, Kerch, Taur) also mean the land of the chariot road in Indo-European languages: पान्थ m. pAntha wanderer, way, कापा f. kApA carriage

क्रम m. krama way [of wagon]

Crim: Latin carrum, carrus (plural carra), originally "two-wheeled Celtic war chariot,"

Kerch: *kers- "to run."

tour (v.):

1746, "make a tour, travel about," from tour (n.). Related: Toured; touring.

tour (n.):

c. 1300, "a turn, a shift on duty," from Old French tor, tourn, tourn "a turn, trick, round, circuit, circumference," from torner, tourner "to turn" (see turn (v.)). Sense of "a continued ramble or excursion" is from 1640s.

car (n.):

c. 1300, "wheeled vehicle," from Anglo-French carre, Old North French carre, from Vulgar Latin *carra, related to Latin carrum, carrus (plural carra), originally "two-wheeled Celtic war chariot," from Gaulish karros, a Celtic word (compare Old Irish and Welsh carr "cart, wagon," Breton karr "chariot"), from PIE *krsos, from root *kers- "to run." The Celtic-Latin word also made it into Greek, as karron "wagon with four wheels."

Even the name Saka can be taken as a synonym of Tor (Tour), which means wanderer with a chariot:

Saka: Saka derived from an Iranian verbal root sak-, "go, roam" (related to "seek").

7- Finally, the name of Ukraine itself does not actually mean the neighboring land, but in the Greek form Eu-karrona, means the place of good chariots, which is a synonym of Eu-ropa.

معنی پَنتی کَپه، کِرچ، کریمه و تائور

نامهای کهن و کنونی این شهر را که در کنار بُغاز شبه جزیرهٔ کریمه واقع شده است به معنی راه ماهی و گلوگاه گرفته اند، ولی معنی مشترک کپه و کرچ به معنی گاری معنی آنها را سرزمین راه ارابه و سرزمین ارابه نشان میدهد:

نامهای شبه جزیرهٔ کریمه (پنتی کپه، کریم، کرچ و تائور) هم به زبانهای هندواروپایی به معنی سرزمین راه ارابه است:

पान्थ m. pAntha wanderer, way, कापा f. kApA carriage

Kerch: *kers- "to run."

क्रम m. krama way [of wagon]

Krim: Latin carrum, carrus (plural carra), originally "two-wheeled Celtic war chariot,"

tour (v.):

1746, "make a tour, travel about," from tour (n.). Related: Toured; touring.

tour (n.):

car (n.):

حتی نام سکا را هم می توان مترادف تور به معنی گردنده با ارابه گرفت:

Saka: Saka derived from an Iranian verbal root sak-, "go, roam" (related to "seek").

سرانجام خود نام اوکراین (روتنیا، سرزمین چرخ) در واقع نه به معنی سرزمین کناری بلکه به صورت یونانی ایو-کارّونا به معنی محل ارابه های خوب است که مترادف ایو-روپا است.

دوشنبه، اردیبهشت ۰۳، ۱۴۰۳

عناوین مهدی و فارقلیط ترجمهٔ نام سو-شیانت موعود زرتشتیان هستند

(The titles Mahdi and paracletus are translation of the Zoroastrian name Su-shyant)

در اوستایی نام سوشیانت را سودرسان معنی کرده اند ولی نام مهدی در معنی راه هدایت یافته ترجمهٔ نام سنسکریتی و اوستایی سو-شیانت نام موعود زرتشتیان در معنی هدایت کنندهٔ خوب است: در سنسکریت:

su- (सु) prefix means good

स्यन्त्तृ adj. syantt[R] driving

در اوستایی:

su: to do good

shyanta (khshayanta): leadership

مطابق روایات مذهبی گفته شده است: ناگفته نماند که نام «مَهدی» (راه هدایت یافته، رهیافته) برای صاحب الزمان (عج)، با توجّه به روایات و مقام امامت آن حضرت، به معنای اسم فاعل، یعنی، «هدایت کننده» مردم نیز می آید؛ مانند این که از امام باقر (ع) سؤال شد که آیا شما مَهدى هستید؟ آن حضرت فرمود: همه ما [اهل بیت] به سوى خدا هدایت

مى‏کنیم.[2] [2]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح، غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 1، ص 536، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.

مطابقت مهدی با فارَقلیط و سوشیانت استوت ارته

سوشیانت به معانی سنسکریتی تسّلی دهنده (شادی و رفاه بخش) و قائم مأخذ نام فارقلیط:

सुस्थ adj. sustha well situated

सुस्थ adj. sustha healthy

सुस्थ adj. sustha happy

सुस्थ adj. sustha faring well

सुस्थता f. susthatA welfare

सुस्थता f. susthatA health

सुस्थता f. susthatA happiness

सुष्ठान adj. sushthAna standing firm

به نظر می رسد معنی قائم (استوار) متعلق به سوشیانت استوت ارته را نوّاب اربعه به عمد به قایم (پنهان) تبدیل نموده اند.

مطابق منابع اسلامی «فارقلیط» از جمله القابی است که به منجی مسیحیان داده شده و لفظاً به معنی آموزگار، شفیع و هادی و تسّلی دهنده بوده و تحقق بخش عدالت در جهان آینده است. شیعیان معتقدند که منجی آینده، امام دوازدهم است که از نظرها غایب گردیده و روزی دوباره ظاهر شده و برای برقراری عدالت و صلح قیام خواهد کرد. نام او «مهدی» به معنای هدایت کننده است. در اسلام، مهدی موعود(عج) از سوی پدر از خاندان نبوت است و از سوی مادر نیز به قیصر روم منتسب است.

فارَقلیط یا پارَکلیت ((به یونانی: παράκλητος),(به لاتین: paracletus)) به مَعنای تسلی بخش و یاری دهنده است. در نوشته‌های مسیحیان بیشتر به عنوان لقبی برای روح‌القدس دانسته می‌شود. مسلمانان با یکی دانستن این نام با احمد (ستوده، استوت ارته، در معنی ستوده به پاکی= یهودا/ نام اصلی عیسی بن مریم) باور دارند؛ که فارقلیط در انجیل وعدهٔ ظهور پیامبر اسلام است.

فارقلیط از زبان یونانی (پاراکلتوس یا parakletos) گرفته شده‌است که به معنای «کسی است که دلداری می‌دهد-تسلی بخش» یا «کسی که میانجی گری می‌کند و شفاعت کننده» است. ریشه این واژه از دو بخش پارا (فرا)+کالین (خوان) تشکیل شده‌است و معنای تحت اللفظی آن در پارسی «فراخوان» است. پاراکلیت بازتابی از واژهٔ عبری «مناهم» (به عبری: מְנַחֵם) به معنای تسلی دهنده‌است. برپایهٔ فرهنگ واژگان یونانی -انگلیسی عهد جدید و دیگر نوشته‌های مسیحی نخستین ولتر بویر: معنی تکنیکی "وکیل" نادر است. این واژه چند بار در عهد جدید، به عنوان لقبی برای روح القدس آمده‌است که در مبحث روح القدس‌شناسی مسیحی و تثلیث الهی، استفاده می‌شود.

مطابق فرهنگ قاموس المعانی یکی از معانی مَهدی/هادی هم تسکین و تسلی دهنده (فارَقلیط) است:

مَهْدِی - مَهْدِی [هدی]: مفع، آنكه خداوند او را هدايت به راه حق نموده است.

هاديًا مهديًا [عمومی] هادی مهدی

هدی [عمومی] آرام کردن، از شدت چيزی کاستن، آرام کردن، تسکين دادن، ساکت کردن.

اساس تاریخی و اساطیری امام مهدی موعود و یاران و دشمن وی

پنج موردی که نشان میدهد اسطورۀ مهدی موعود از داستان زندگی المهدی قائم ابوالحسن یحیی بن عمر علوی انقلابی پیش از تولد حسن عسکری گرفته شده است:

١- یحیی یعنی زنده می ماند (جاودانی) و عمر (آبادگر یا معمر) مطابق جاودانی و معمر بودن و آبادگر بودن مهدی موعود شیعیان اثنی عشری می باشد. بنا به ابن اثیر و مسعودی بعضی از اصحابش شکست او را نپذیرفتند و گفتند: "او کشته نشد و او است که المهدی القائم (=سوشیانت استوت ارته زرتشتیان یعنی رهبر استوار دارنده آیین داد و عدل) می باشد و در آینده قیام خواهد کرد." ٢- از خاندان علوی شاخۀ زید بن علی حسین بن علی ابی طالب است که حماسۀ قیام مساوات طلبانه او در سمت کوفه در عهد حسن عسکری زنده و محبوب شیعیان علوی بوده است.

٣- کُنیۀ مهدی ابوالحسنِ (پدرِ حسن، به کسرِ "ر") او به سادگی نزد ایرانیان علوی سمت کوفه می توانست به مهدی پسرِ حسن (پدۯ حسن، به سکون "ر") تعبیر و تفسیر گردد.

٤- مهدی قائم ابوالحسن در منطقۀ شاهی کوفه به قتل رسیده است و نام شاهی را چنانکه در نامهای شاخه کارون موسوم به شاهو (شاهور) و چاهو(چاهور) شاهد هستیم صورت عربی نام ایرانی چاهی به شمار رفته است. لذا این گفته که اصرار دارد مهدی قائم در چاه قایم شده است از همین فقره تاریخی قتل موعود شدن یحیی در منطقه چاهی عاید گردیده است.

٥- مطابق تواریخ اسلامی معتبر حسن عسکری فرزندی نداشته است و نواب اربعه داستان مهدی موعود خود را بر اساس واقعه قتل حماسی مهدی ابوالحسن یحیی بن عمر علوی در منطقه شاهی (چاهی) ساخته اند که در عهد ایشان هنوز داستانی معروف و محبوب بوده است. یعنی داستان مهدی موعود پایه و اساسی دیگر داشته است که توسط نواب اربعه بدین شکل در آمده و در جای خالی فرزند حسن عسکری (حسن عقیم) قرار گرفته است.

مطابقت شعیب صالح با کیخسرو: در مورد شعیب صالح (متحد کنندۀ نیکوکار) که همواره پیروز به شمار رفته است و از جمله یاران برجستۀ امام مهدی در مقابلۀ سفیانی (عثمان، مار) است، گفته شده است که وی از سمت ری بر می خیزد و در شهر زورا مخاصمین خود را شکست میدهد و شهر اصطخر (منظور شهر سترگ) را فتح می کند، سپس به سوی قرقیسیا (کارکمیش) در جهت شام و اورشلیم می رود و به حضور یاران امام مهدی می‌رسد تا زمینۀ ظهور امام مهدی را فراهم آورد.

متقابلاً کیخسرو (کیاخسار) یا همان هوخشتره (پادشاه نیک)، ملقب به متحد کنندۀ کشور از جمله جاودانی ها و یاران سوشیانت است. وی در تاریخ از سمت ری در ماد بر می خیزد و دژ تو در توی کیشه سو (مقّر آشوریان در خاک ماد، همدان) را فتح می کند و در سمت شهرزور آشوریان (مردم خدای آشّور= ملت خدای خندان/ضحاک) را شکست میدهد و سرانجام لشکری برای دفع آخرین مقاومت کنندگان آشوری به یاری بابلیان به سمت شام و اورشلیم می فرستد.

نام دشمن امام مهدی سفیانی نیز در اساس مترادف نامهای عثمان (مار، نام دیگر سفیانی) و اژی دهاک (مار افعی) مخاصم سوشیانت به نظر می رسد. چون این نام می تواند به صورت اولیۀ سرپ-یانی به معنی منسوب به مار باشد که علی القاعده حرف ساکن «ر» در وسط آن افتاده است و به واسطۀ مرتبط شدن با نام خاندان ابوسفیان، پیش شیعیان رسمیت پیدا کرده است. सर्प m. sa[r]pa serpent

نام یمانی هم در شمار یاران امام مهدی موعود، سوای نام یَمن در معنی خجسته و مبارک، در مقام مخاصم سفیانی، یادآور سام گرشاسب (خجستۀ دشمن شکن) قهرمان اوستایی رهایی بخش دورۀ کیانیان (پادشاهان ماد) است که از جاودانان زرتشتی و مخاصم اژی دهاک و از یاران سوشیانت است:

सौम्य adj. saumya auspicious

این نیز بسیار محتمل است که نام سفیانی از عنوان اوستایی اَژی دهاک یعنی سپَ یَئونه (ویرانگر جهان) اخذ شده بوده است.

ولی سید خراسانی صاحب علم سیاه (ابومسلم خراسانی) که به سمت عراق یورش می برد و نفس زکیۀ انقلابی (محمد بن عبدالله بن حسن مجتبی) در شمار یاران امام مهدی از افراد تاریخی عهد اعراب هستند.

در روایات شیعیان کسان دیگری نیز بدین ها اضافه شده اند:

مفضل بن عمر از امام صادق(ع) نقل می‌کند: از پشت شهر کوفه ۲۷ مرد همراه حضرت قائم(عج) بیرون می‌آیند، پانزده تن آنان از قوم حضرت موسى(ع) هستند که «به حق هدایت کنند و بدان دادگرى نمایند» (اشاره به آیه ۱۵۹ از سوره اعراف است) و هفت تن آنان اصحاب کهف هستند و (دیگر) یوشع بن نون، سلمان فارسى، ابو دجانه انصارى، مقداد، مالک اشتر، می‌باشند (که جمعا ۲۷ نفر می‌شوند) پس اینها یاران و حکمرانان او هستند.

یکشنبه، اردیبهشت ۰۲، ۱۴۰۳

اتیمولوژی پگاه

پِگاه، گاه واقع در پی و اساس است ولی در ویکی‌پدیا به سهو آن را با روز در پیشرو در سنسکریت مقایسه کرده اند:

Borrowed from Classical Persian پگاه (pagāh, “dawn, morning”) or inherited from Sanskrit *प्राग्राह (prāgrāha, “the day in front”).

تثلیث توراتی ابراهیم، ناهور، هاران ریشهٔ سکایی-ایرانی دارد

ابراهیم (پدر امتهای فراوان) یاد آور کولاکسائیس (پادشاه همهٔ قبایل سکایی، شاه اسکول= شاه صاحب جام، جمشید) است و هاران (چاران، پادشاه سرزمین ارابه) مطابق آرپوکسائیس سکاها (پادشاه سرزمین ارابه، تهمورث) است. سرانجام ناهور (ناچور) به معنی روشن و زیبا مطابق لیپوکسائیس (پادشاه سرزمین زیبا، هوشنگ) است.

مطابقت آربوای نقشه های بطلمیوسی با شیراز

نام شیراز (شی-راز، محل با شکوه) مطابق آربوای نقشه های بطلمیوسی (مسکن رسا) به نظر می رسد:

आर्पयति{आर्} verb caus. Arpayati[Ar] settle

भाविक adj. bhAvika expressive

shi: place

राढा f. rADhA splendour

نام باستانی شیریکوم را نیز که یاد آور شیراز هست می توان جای محترم و با شکوه گرفت:

shi: place

ऋचति{ऋच्} verb 6 richati[rich] honor

شنبه، اردیبهشت ۰۱، ۱۴۰۳

معنی نام بوزینه و کپی و میمون

نام فارسی بوزینه با توجه به واژۀ بوزه (تنۀ درخت) به معنی زندگی کننده در تنۀ درختان بوده است:

بوزه (بوز): تنه ٔ درخت. (برهان) (آنندراج) (شرفنامه ٔ منیری). تنه ٔ درخت که نرد نیز گویند. (رشیدی) (جهانگیری).

نام پهلوی کپی متعلق به میمون در زبان سنسکریت به معنی قهوه ای است:

कपि adj. kapi brown, ape

نام مم بلوچی (خرس) به معنی دارای نیروی بزرگ به نظر می رسند:

mah: great

ama: strong

ولی نام میمون عربی بر گرفته از ترکیب میم-[اوس] یونانی و لاتین به معنی تقلید کننده و مون زبان لاتین (بوزینه) به نظر می آید در مجموع یعنی بوزینهٔ تقلید کننده. میمون به معنی مبارک در عربی نشان میدهد که آن وام واژه ای از سرزمینهای مجاور است چون میمون در نزد عرب تقدیس نمی شده است.

The meaning of the name Europe

I believe I have found seven ancient names in the Greek and Iranian ancient sources which show that north of the Black Sea has been the original home of the Indo-Europeans and this country has been called by five names which have a common meaning: Europe (the land of the fine chariots), Arpoa (chariot land), Kapia (chariot land), Khonirath (land of shining chariots), Ruthenia (chariot land), Kerch (cart) and Panti kapa

Europe means "the land of fine carriages"

The seven historical and etymological evidences about the name of Europe which prove that Eu-ropa has meant the land of the fine chariots:

The meaning of the Pahlavi names to Caucasus (Kap gas) and Kap Koph:

4- According to the Pahlavi books, Khonirath (Khvani-rath) was the original home of the Indo-Europeans and migration took place from there to other countries:

कापा f. kApA chariot (Kupe in Russian)

eu: good

ροπη: torque (chariot)

арба: chariot

xais: king

According to Arthur Christensen Avestas Takhmoropa is Scythian´s

Arpoksais (wagon king, Gelon, Ruthen) that Herodotus tells us that his two people has been Traspies (horse keepers or forest dwellers, Russians) and Katyars (sword people, Magyars/Hungarian):

ग्लौ f. glau (gola) globe, round, from PIE *kw(e)-kwl-o- "wheel, circle," suffixed, reduplicated form of root *kwel- 5- Ruthen: rotary (wheel):

Ruthenian and Ruthene are exonyms of Latin origin, formerly used in Eastern and Central Europe as common ethnonyms for East Slavs: rotary (adj.)

6,7- The meaning of Panti kapa, Kerch (*kers- "to run."), Crim and Taur:

क्रम m. krama way [of wagon]

Crim: Latin carrum, carrus (plural carra), originally "two-wheeled Celtic war chariot,"

Kerch: *kers- "to run."

tour (v.):

1746, "make a tour, travel about," from tour (n.). Related: Toured; touring.

tour (n.):

car (n.):

Even the name Saka can be taken as a synonym of Tor (Tour), which means wanderer with a chariot:

Saka: Saka derived from an Iranian verbal root sak-, "go, roam" (related to "seek").

جمعه، فروردین ۳۱، ۱۴۰۳

نام روسها در تاریخ هرودوت

هرودوت نام روسها (به روسی یعنی مردم جنگلی) را جایی بودین و جای دیگر ضمن اسطورهٔ پسران تارگیتای تراسپی آورده است که هر دو به معنی مردم جنگلی هستند:

भूय n. bhUya (bo) being

diva-an[gha]/dun[ge]: forest

त्रस n. trasa wood

bha (भ). to be, exist